ROMATOİD ARTRİT (RA) (İltihaplı Romatizma)

⭐️Nedenleri, mekanizması, tedbirler, tedavi şekli ve seçenekleri nelerdir?

🔊30 yaşına kadar vücutta bir dokuyu yabancı görmeyen antikor, o yaştan sonra neden eklemlere saldırsın ki? İŞTE BÜTÜN MESELE BURADA…
🔊RA otoimmun bir hastalık…Normalde vücuttaki yabancılara, patojenlere saldırması gereken antikorların, kendi hücre ve dokularımızı yabancı görüp saldırması sonucu oluşan hasar ve inflamasyon.

🔊16 yaş sonrası başlayıp genelde en çok 30 – 50 yaş arası görülür. Ailede, RA öyküsü varsa 4 kat, tek yumurta ikizlerinde %15, çift yumurta ikizlerinde %7 daha çok görülür. Kadınlarda 3 kat daha fazla görülür..

🔊Genetik etki vardır, HLA-DR4 isimli bir gen etkilidir….İyi de bu gen hep vardı. 30 yaşında bunu ne ne tetikledi?

🟥 MEKANİZMA…

💧 Eklemler arasında kıkırdaklar bulunur. Örneğin parmakları büktüğümüzde, kemikler bir birine sürtmez, arada kıkırdak vardır.

💧Eğer o kıkırdaklar hasar alır, kemikler bir birine sürtmeye başlarsa “OSTEOARTRİT” yani
” KİREÇLENME” oluşur.. Romatoid artrit ise bundan çok farklı.

💧ROMATOİD ARTRİT’te ;

📍Eklemlerin etrafını saran SİNOVYUM isimli bir zar yapıya saldırı var.

🔸SİN : Benzer,
🔸OVARYUM : Yumurta,
demektir. Bu zarlara bu isim boşuna verilmemiş. Çünkü yumurta akına benzer jel bir sıvı salgılıyor.

📍Bu jel sıvı eklemler arasında ki kıkırdaklara kayganlık sağlar, böylece onlarda aşınmaz. (Makine yağı gibi, araba motorunun yağlanması gibi.)

📍Bu zarları yabancı gören antikorlar saldırınca bu saldırıya tepki olarak lenfositler gelir ve inflamasyon oluşturur…İLTİHAP OLUŞUR….
⭐️İşte bu RA (Romatoid artrit)

📍Sinovyuma saldırı olunca kaygan jel salgılanmaz ve eklemler hasar almaya başlar. Bir süre sonra kemikler bir birine sürter ve kireçlenme de (OSTEOARTRİT) oluşur…

🔶NOT : Romatoid artrit kireçlenmeye neden olur…Fakat kireçlenme sadece obezite sebepli disklere fazla yük bindiği için de olabilir. Yani kireçlenme RA nedeni değildir…

📍Daha sonra bu iltihaplı alanda nodüller, kemik-eklem bozuklukları, hareket kısıtlılığı,tutulma,ağrı oluşur.

📍Romatoid artritin ileri evresinde kalp zarı, akciğer zarları, gözler, böbrek, damarlar, lenf düğümleri, sinir dokular ve tükürük bezleri etkilenir… (%60)

🟠BELİRTİLER…

🔸Eklemlerde hassasiyet…Özellikle parmakların orta boğumundan başlar (PIP eklemleri).

🔸Özellikle sabah uyanınca ve hareketsiz kalınca tutukluk, eklem sertliği ,ateş, yanma hissi.

🔸İlerledikçe el ayak bilekleri, diz ve dirsek, kalça, omuz ekleminde tutulma sertlik.

🔸Sonra evre eklem yapısında bozulma, eğrilik, şişlik ve nodül…

🔸En sonunda diğer organlarda oluşan hasarlar…

🟢TEŞHİS….

🔷Fiziki bulgular varsa kan tetkiklerine bakılır.

🔸CRP : Hastada inflamasyon olduğu için yükselir (15-30 arası değerler).

🔸Beyaz kan hücresi (WBC) , nötrofil sayısı artar…

🔸Sedimantasyon artar.

🔸(RF) Romatoid faktör yükselir…FAKAT; Bunun tek başına yüksek olması romatoid artrit teşhisi koymaz. Çünkü akciğer, karaciğer, böbrek, enfeksiyon hastalıklarında da RF yüksek çıkabilir.

🔸🔸🔸CCP (Anti siklik sitrüllenmiş peptid ) yüksekliği…Buna üç yıldız koydum, çünkü en önemli done bu. Bu antikor Sinovyuma saldırı ile direkt ilişkilidir…RF ve CCP aynı anda yüksekse teşhis neredeyse kesindir…

🔸Daha sonra gerekli radyolojik görüntülemeler yapılır…

🟡TEDAVİ….

📍Kortikosteroidler, immunsüpresif ilaçlar, NSAII ilaçlar vs…bunlar zaten bildiğimiz, her hastanın kullandığı ilaçlar. Bu sebeple tedavide bunlar haricini yazacağım.
📍Kaldı ki, bunların çoğu aşırı yan etkileri olan uzun dönemde organlara zarar veren ilaçlar..

⭐️Tedavide en önemli unsur : Semptomları azaltmaktan ziyade semptomlara sebep olan
” KÖK NEDENLERİ ” yok etmek..

💧Romatoid artritte ;
Bir antikorun vücutta bir dokuyu yabancı görmesi için, o antikorun üretimini sağlayacak olan GEN tetiklenmeli.
💧Zaten böyle olmasaydı, 3 yaşında da (JİA) Juvenil idiopatik artrit olan çocuklar gibi, herkes 3 yaşında RA olurdu…

💧Ama henüz o GEN tetiklenmediği için 3 yaşında olmuyor, 20-30 yaşından sonra ortaya çıkıyor.

⭐️ 3 yaşında tetiklenen (JİA) içinde (TNF-a) etkisi var.
Tümör nekrozis faktör-alfa (TNF-a) monosit ve makrofajlarlardan sentezlenen bir sitokin…
⭐️Bu TNF-a’yı “mahallede yabancı var” deyip büyük abilerini çağıran bir çocuk gibi düşünün. Onlarda (bağışıklık hücreleri) gelip, ortalığı yangın yerine çeviriyor.
⭐️Idiopatik = “Sebebi bilinmeyen” demek…
🩸Ama biliyoruz ki 3 yaş için sebep, ya beslenme kaynaklı, ya ilaç kaynaklı, ya aşı kaynaklı tetiklenme olacak….
🩸O gen tetiklenmeden saldırı olmuyor….Biri 3 yaşında, biri 30 yaşında tetikleniyor…
⭐️İşte bu tetikleyicileri engellemek, ve var olan saldırıyı ekarte etmek tedavide aslolandır..

🔸Toksinler
🔸Ağır metaller
🔸Bazı aşılar
🔸Bazı ilaçlar
🔸Gluten (gliadin), histamin , IGF-1, lektin, KAZEİN-A, Laktoz
🔸Pestisitler, sebze meyve üzerinde kalan ve çoğu “yıkama ile çıkmayan ” tarım ilaçları
🔸Radyasyon

⭐️Bütün bunlar otoimmun hastalıkları tetikler…Çünkü o ajan provakatör antikoru üretimini tetikler…

💧Bağırsaklarımız her şeyi geçirmez, çok sıkı gözenekli süzgeç gibidir. Yani ne yediğimiz, ne içtiğimiz besinlerden her şey kana geçmez.
💧Fakat yukarıda saydığım moleküller o süzgeçleri öyle zorlar ki, yapısı bozulur. Bu durumda hemen o deliklerin başında bekleyen askerler, bu yabancılara saldırır.
💧Bu esnada süzgeçte zarar görür ve geçmemesi gereken çoğu molekül kana geçer. Damarda da peşine bazı askerler (bağışıklık hücreleri) takılır. Bulduğu yerde öldürür…AMA ;
⭐️ Her ölüm bir inflamasyondur…Zaten RA için de Sinovyumda olan inflamasyon bu…

💧Bu toksinler, sadece damarda kalmaz, organlara da gider ve oralarda da inflamasyon oluşur…

💧Ve tek dolaşım sistemi kan damarları değil..Lenf dolaşım sistemi de var. Onlarda ve onların toplandığı lenf bezleri de hasar alır.

💧Çoğu toksin karaciğere gider ve karaciğerde, glutatyon yardımı ile yok edilmeye çalışılır. Fakat üretilen glutatyon yetmez…Zaten 22 yaş sonrası glutatyon miktarımız düşüyor.

💧Biraz önceki olayda bağırsaklar hasar aldı; vitamin mineral emilimi düşer…Bağırsak-mide problemleri başlar..

⭐️Tedavide yapılacak ilk işlemler;

1️⃣BESLENME
🔸Gluten (buğday,arpa, çavdar )
🔸Hazır maya içeren tüm ürünler (özellille peynir)
🔸Süt ve süt ürünleri (ev yoğurdu tüketilebilir)
🔸Paketli tüm ürünler (gofret, bisküvi, kek pasta )
🔸Salam, sosis, ketçap, mayonez
🔸Pişirilip dondurulmuş et ürünleri (döner, nugget, hazır paketli yemekler )
🔸Margarin (Bu tüm insanlık için zararlı zehir)
🔸Tüm meşrubatlar, fruktoz şurubu içeren tüm besinler..

👆👆Bunlar beslenme listesinden en az 6 ay çıkarılmalı…

2️⃣ANTİOKSİDANLAR

🔸Glutatyon
🔸Resveratrol
🔸Hesperidin
🔸Vitamin-C , E

👆Bunlar takviye olarak günlük rutine eklenmeli.

3️⃣VİTAMİN ve MİNERALLER

🔸ÇİNKO : RA hastalarında, çinko düzeyi genelde düşük olur. Bakırla aynı bölgeye bağlandıkları için, çinko yerine bakır bağlandığı için bakır da üst sınırda olur. Bu sebeple çinko takviyesi gerekli (Çinko glukonat 15-17 mg).

🔸D VİTAMİNİ: Yapılan tüm çalışmalarda RA hastalarında D vitamini seviyesi 20 ng /mL altında görülüyor. D vitamini seviyesi 45 bandı üzerinde olanlar da, remisyon dönemin uzun atak dönemi oldukça kısadır. D vitamini seviyesi yükseltilmeli. (Tek başına değil, K2 ile beraber kullanılmalı) (4-5 bin IU)

🔸OMEGA-3: Omega yağ asitlerinden olan bu molekülü, biz sentezleyemeyiz ve dışarıdan alırız. Sinovyumun tamirin oldukça önemli olan bu molekül takviyelere eklenmeli (günlük 2000 mg EPA/DHA formu).

🔸LUTEİN ZEAKSANTİN: Hem göz hasar ve kusurları, hem sinovyum hasarları onarmada, inflamayonu önlemede etkilidir.

4️⃣ BİTKİSEL KÜRLER

🔸ZERDEÇAL : İnflamasyonu ekarte etmede önemli moleküller içerir. Fakat RA hastalarında çay yerine,
toz şeklinde günlük 1 çay kaşığı şeklinde kullanmak daha etkili.

🔸ISIRGAN: 5 dakika sıcak su da demlenmiş ısırgan çayı etkilidir ( Öğle civarı hafif aç)

🔸PAPATYA: İnflamasyon engelleyicidir. Akşam yemek sonrası çayı içilecek. Sabah tutulmalarını azaltır.

🔸Zencefil : Yine toz şeklinde yarım çay kaşığı/gün su ile yutulacak.

🔸Kızılcık suyu : Yapılan çalışmalarda günlük 1 su bardağı kızılcık suyu içmek Anti-CCP (anti siklin sitrülin peptid) seviyesini düşürüyor. Anti-CCP seviyesi zaten Romatoid artritte önemli.

5️⃣ EGZERSİZ:
🔸Hareketsizlik RA da kötü etki yapar. Fakat ağır sporda kötü etkiler. Günlük hafif egzersizler ve yürüyüş her gün yapılmalı.

🔴SONUÇ:

🩸Romatoid artrit , otoimmun bir hastalıktır ve bir antikorun vücut dokusunu yabancı gördüğü için saldırması sonucu oluşur.
🩸İlaçlar saldırı sonrası oluşan semptomları, ağrıları, iltihabi azaltmaya yöneliktir.
🩸Burada yazdıklarım saldırıyı önlemeye yöneliktir.
🩸Kullanılan ilaçların yan etkisi oldukça fazla olup uzun vadede sürdürülebilir değildir.
🩸Romatoid artrit dahil çoğu otoimmun hastalıkta, asıl amaç o antikor saldırısını durdurmak, tetikleyicileri engellemek üzere olmalıdır…