KOŞMAK MI? TEMPOLU YÜRÜMEK Mİ?

🔊Tabi ki tempolu yürümek.

🔊”Koşmak yerine tempolu yürüyün , koşmada bazı zararlar var” denir.

🔊İyi ama neden?

🟢HÜCRE HASARI

💧Hücre hasarının en büyük nedenlerinden biri “İSKEMİ” dir.

⭐️İSKEMİ: Kısaca, herhangi bir nedenle damardan kan akışının zayıflaması, damarın daralması, buna istinaden;
🔸oksijen
🔸vitamin
🔸mineral
🔸Glikoz, aminoasit, yağ asidi vs geçişinin azalıp dokuların beslenmemesidir.

🩸 ÖZELLİKLE:
➖Covid19 atlatan,
➖Trigliserit yüksekliği,
➖Diyabet, obezite
➖Kalp/damar hastalığı olanlarda oluşan ENDOTEL HASARLAR, iskemide etkendir.

⭐️HIPOKSİ (Oksijen Yetersizliği)

💧İskeminin en büyük zararı hipoksidir. Oksijen gitmiyor. Oksijen yoksa hücre hasar alır. İŞTE KOŞARKENDE, eğer ZORLAMAYA baslarsak bu oluşur.

🟥MEKANİZMA (Sistem)

💧Hepimiz lise müfredatından biliriz hücrede sodyum-potasyum pompası bulunur.
💧Bu pompa 3 tane sodyumu dışarıya atar, 2 potasyum içeriye alır. AMA;
➖Bunu yaparken enerji harcar. Yani ATP gerekir.

➡️ATP (enerji) oluşması için ise mitokondriye OKSİJEN gerekir.

🟣🏃‍♀️🏃🏃‍♂️ Koşuyoruz.

🔸Daha çok enerji lazım. Bunun için de enerji santrali mitokondriye daha çok oksijen lazım.
🔸O zaman solunum sayısı hızlanıyor. Oksijen yetmedikçe daha hızlı nefes alıyoruz.
🔸Kısa ve derin olmayan solunumlar başlıyor, oksijen yetmedikçe, sodyum/potasyum pompası çalışmamaya başlıyor. 🔸Hani 3 sodyum (NA) dışarı atıyordu ya pompa, atamıyor. Sodyum hücrede kaldı. 🔸Sodyum ne yapar? Su tutar. Su çeker. Suyu hücre içine çekiyor.
🔸Koşarken hem terleme, hem suyun hücreye çekilmesi. (Bu sebeple susadık.)

🔸Su hücre içini şişirmeye başlar. HİDROPİK DEJENERASYON.

🔸Hücre şişince içeride miyelin figür denilen fosfolipid yağ parçaları kopmaya başlar. (halâ hücre çeperi sağlam.)

🔸Hücre şiştiği için, hücre üzerindeki mikrovillüsler ve RESEPTÖRLERDE kayıplar olur.
📍İnsülin reseptörü, D3, magnezyum, çinko, B12. hepsinin reseptörü var.

➡️Hücre kendini kurtarmaya çalışır.

🔹Oksijen olsa oksijenli solunum yapacaktık ama Oksijen yetersiz. Oksijensiz solunuma yönelir.

🔹Oksijensiz solunumla sadece 2 ATP elde etmek için glikozu yıkmaya başlar.

🔹Oksijensiz solunumda son ürün. LAKTİK ASİT. (kaslar taş gibi olur, ağrır. Ağır egzersiz sonrası oluşan ağrı)

🔹Adı üstünde laktik ASİT. Hücre pH seviyesi düşer, asidik olur.

🔹Hücre içinde protein üreten bir organel var. RİBOZOM.(ayrıca GER).Bunlar protein üretemez hale gelir.

🔹Protein üretilmeyince yağlar işaretlenip hücre dışına atılamaz. kötü, çok kötü lipid birikimi var. Bu birikim en çok KARACİĞER ve KALP’te olur.(kalpte “kaplan postu” görünümü)

📌Buraya kadar olanlar eğer kısa sureli olursa, oksijen geri gelirse, oksijensiz halde zorlamazsak. geri döndürülebilir.

💧Diyelim ki oksijensizlik devam ediyor.(IRREVERSIBLE) geri döndürülemez hücre hasarı.
🔹İlk bulgu hücre membrani, bütünlüğü bozulur. Duvar çatlar.
🔹İçeriye bol miktarda KALSİYUM girer ve enzimler aktifleşir. Ve yıkıma başlar. VE HÜCRE ÖLDÜ 💣💥

🔴KOŞUYORSANIZ BİLE;

🔸Nefes nefese kalmayın. Olayın mevzusu bu.

🔸Dikkat ederseniz en önemli konu hipoksi. Ama damarın daralması/bozulasıda bir hipoksi nedeni.

🔸Efendim ben oksimetre ile ölçtüm. Saturasyon 97. O iş öyle değil.

🔸Diyelim kılcallarda ENDOTEL HASAR var. Ve bir organı besliyor o kılcallar. Organın adı KALP.

🔸Kalpte dokulara oksijen gitmiyor. Oksimetre isterse 100 göstersin. Kalpteki kılcalı GÖSTERMEZ.

🔸Sonra halı sahada top oynayan genç kalp krizi geçirdi? Çünkü o kadar zorlamış ki kendini (zorladıkça sağlıklı zannediyor).

📌DEMİR ya da B12, B9 eksikliğine bağlı ANEMİ.

📍Özellikle demir eksikliğine bağlı anemide ne oluyordu? Eritrosit içerisindeki hemoglobin yetmiyor ve OKSİJEN TAŞIYAMIYOR. Görüldüğü gibi ANEMI de önemli.

📌TRİGLİSERİT LDL-a
Bunlar damarların içini tıkar. oksijen yine geçmez. Bunların tıkama sebebi ise tükettiğimiz yağlar değil, AĞIR KARBONHİDRATLAR.

⭐️Biraz önce kılcallar/kalp diye örnek verdim sadece. Bu oksijen yetersizliği endotel hasarlar sebebi ile BEYİNDE DE olur ve beyin sisi dahil nörolojik semptomlar oluşur.

🔴SONUÇ

💧Oksijen dahil, diğer gerekli moleküllerin yerine ulaşması için;
🔸Endotel hasarlar,
🔸Trigliserit yüksekliği,
🔸Koşarken zorlayıp hücreyi hasara uğratma OLMAMAMALI.
💧Özellikle;
🔸diyabet
🔸hipertansiyon
🔸kalp yetmezliği
🔸ağır stres
🔸karaciğer hastalıkları
🔸bağırsakta emilim sorunları
🔸NAD+ eksikliği, oksidasyon, viraller, ilaçlar (örnek: tetrasiklin uzun kullanımı) endotel hasara neden olur.

🟣Koşarsanız, nefes nefese kalmayın, oksijen yetecek şekilde koşulmalı. Tempolu olmak kaydıyla, yürümek her zaman daha iyidir.